شناخت انواع کمردرد و روش‌های درمانی

بسیاری از افراد در طول زندگی خود دچار کمردرد (Low Back Pain) می‌شوند. از نظر آماری از هر 100 نفر حدود 85 تا 90 نفر در طول زندگی خودشان این درد را تجربه می‌کنند. در واقع کمردرد شایعترین اختلال اسکلتی – عضلانی شناخته شده است. با وجود شیوع بالا که نشان دهندۀ اهمیت آن است، اما متاسفانه عموماً درمان این عارضه به شکل مناسبی صورت نمی‌گیرد، که این خود می‌تواند منجر به مزمن و کهنه شدن درد شود. اینکه ما مسیر درستی برای درمان انتخاب نمی‌کنیم اغلب بخاطر عدم شناخت مناسب این مشکل و راه‌های درمان درست آن است.

ما تمام تلاش خودمان را در این سایت خواهیم کرد تا در کنار هم بهتر این عارضه را بشناسیم و از این طریق روش درمانی مناسبی را برای درمان انتخاب کنیم. در صورت داشتن هر سوالی می‌توانید با کلینیک تخصصی فیزیوتراپی باتیس تماس گرفته و یا حضوری مراجعه کنید. در این مرکز به شکل تخصصی روی دردهای ستون فقرات کار می‌شود.

تصویری که متن کمر درد بر روی آن نوشته شده است و در در پشت متن نیز فردی کمر خود را گرفته است

انواع کمردرد براساس علت

1. اختصاصی (Specific low back pain)

2. غیراختصاصی (Non- Specific low back pain)

اختصاصی

کمردردهای اختصاصی به آن دسته از دردهایی گفته می‌شوند که علت مشخصی داشته باشند. به عنوان مثال فتق دیسک کمر، آرتروز، تنگی کانال نخاعی، شکستگی، عفونت، سر خوردگی مهره (اسپوندیلولیستزیس یا اسپوندیلولایزیس) و … . طبیعی است که اگر علت بیماری مشخص شد مسیر درمان نیز تا حدودی هموارتر خواهد شد.

به عنوان مثال اگر فتق دیسک کمری شدید نبود و علائم نگران کننده‌ای نداشت، توصیه به درمان‌های غیر تهاجمی مثل فیزیوتراپی، آب‌درمانی، استراحت و … می‌شود. اما در صورت وجود علائم نگران کننده مثل: بی حسی ناحیه کشالۀ ران و نشیمن‌گاه (ناحیۀ زین اسبی)، ضعف و خالی شدن پاها، لاغر شدن پاها، عدم توانایی در کنترل ادرار و مدفوع و درد بسیار شدید پیشرونده توصیه به جراحی سریع فتق بیرون زده می‌شود.

در سایت کلینیک فیزویوتراپی باتیس به تدریج در مورد تمام روش‌های درمانی صحبت خواهیم کرد.

غیراختصاصی

همانطور که گفته شد دردهای اختصاصی دردهایی هستند که علت مشخصی دارند. شاید برای شما جالب باشد که بدانید فقط 15 تا 20 درصد از کل کمردردی‌ها از نوع اختصاصی هستند. یعنی در واقع علت 80 تا 85 درصد از آنها مشخص نیست. به عبارتی اگر از 100 نفری که کمردرد دارند ام آر آی یا عکس رادیولوژی گرفته شود. در حدود 80 نفر از آنها هیچ مشکلی در تصاویر به دست آمده نخواهند داشت. از آنجاییکه در ظاهر قضیه علت مشخص نیست درمان این گروه از کمردردها نیز در بسیاری از مواقع با مشکلاتی همراه می‌باشد. بسیاری از افرادی که سال‌های زیادی درد دارند یعنی درد آنها مزمن شده است. کسانی هستند که علت مشخصی برای درد آنها پیدا نشده و برای حل این مشکل به اندازه‌ای به متخصصین مختلف مراجعه کرده‌اند که خسته شده و از درمان مشکل خود ناامید مانده‌اند.

البته اینکه گفته می‌شود کمردردهای غیر اختصاصی علتی ندارند در واقع به این معنی است که ما قادر به پیدا کردن علت‌های آنها نیستیم، یعنی هیچ مشکل خاصی در یافته‌های پاراکلینیکی (یعنی عکس و ام آر آی و …) نمی‌توان یافت که درد را به آن نسبت داد. این افراد همان‌هایی هستند که از یک متخصص به متخصص دیگر مراجعه می‌کنند بلکه درمانی برای درد خود پیدا کنند.

انواع کمردرد براساس بُعد زمان

1. حاد
2. تحت حاد
3. مزمن

این تقسیم بندی در واقع براساس مدت زمانی است که کمردرد به طول می‌انجامد. درد حاد به دردی گفته می‌شود که کمتر از 6 هفته باشد. دردهای تحت حاد حدود 6 تا 12 هفته طول می‌کشند و درد مزمن نیز دردهایی هستند که بیش از 12 هفته (سه ماه) باشند. عموماً کمردرد مزمن اهمیت بیشتری دارند چرا که باعث ناتوانی افراد شده و هزینۀ زیادی را برای افراد و جامعه متحمل می‌کنند.

تظاهرات درد مزمن به این صورت است که یا بیش از 3 ماه طول می‌کشند و یا اینکه در طول زمان تکرار می‌شوند و اصطلاحاً ریکارنسی بالایی دارند. این افراد دوره‌های از درد دارند که در طول زمان تکرار می‌شود. یعنی مدتی درد دارند، سپس درد فروکش می‌کند و بعد از مدتی دوباره به سراغشان می‌آید.
اگر بخواهیم واقع بینانه و به دور از هرگونه مبالغه صحبت کنیم درمان دردهایی که مزمن می‌شوند به سادگی انجام چند تمرین ساده نخواهد بود. اگر بنا به این بود، کمردرد امروزه به یکی از معضلات جدی در دنیا تبدیل نمی‌شد. از آخرین مدل‌هایی که برای درمان بیماران با کمردرد مزمن پیشنهاد شده است، روش‌های هیبریدی (ترکیبی) هستند. در این سبک، روش‌های درمانی مختلف با هم ترکیب می‌شوند تا درد بیمار را کم و یا قابل کنترل کنند.

در کلینیک تخصصی فیزیوتراپی باتیس (مجهزترین کلینیک فیزیوتراپی نیاوران) از روش هیبریدی برای درمان استفاده می‌شود. البته باید این نکته نیز گفته شود که اگر درمان شما در تخصص ما نبود تمام سعی خودمان را خواهیم کرد تا شما را در مسیر درست درمانی قرار دهیم.

 ارزیابی

در ارزیابی بیماران اگرچه علت‌های خطرناک (مثل شکستگی، کنسر، عفونت و انکیلوزان) و یا اختصاصی کمردرد با علائم عصبی (مثل رادیکولوپاتی و سندرم دم اسبی) نادر هستند، اما اهمیت بسیار زیادی دارند. در صورت داشتن علائم نگران کننده حتما بیمار تحت درمان جراحی و یا دارویی قرار می‌گیرد. موارد خطرناک در کل حدود 2-1 درصد از افرادی را تشکیل می‌دهند که دردهایی در فقرات کمری خود دارند. زمانی که علت‌های جدی و اختصاصی درد کنار گذاشته شوند، مابقی کمردردها تحت عنوان غیراختصاصی نامگذاری می‌شوند. پس آنچه که مشخص است در بخش عمده‌ای از موارد این دردها علت‌های نگران کننده و خطرناکی ندارند. 

در کمردردهای غیراختصاصی درمانگرها به دنبال اختلالات یا فاکتورهایی هستند که ممکن است در ایجاد یا تداوم درد نقش داشته باشند. این شامل فاکتورهای بیولوژیک (مثل ضعف، سفتی ،کوتاهی و …)، فاکتورهای روانی (مثل افسردگی، ترس از حرکت و … ) و فاکتورهای اجتماعی (مثل محیط کار و … ) می‌شود. در این نوع از نگاه، عموماً ارزیابی‌ها به دنبال ساختارهای آناتومیکی (مثل دیسک بین مهره‌ای) نیستند. گایدلاین‌های بین‌المللی عنوان می‌کنند که برای موثر بودن درمان، هیچ نیازی یا الزامی وجود ندارد که ریشۀ درد تعیین گردد؛ بنابراین تصویربرداری تشخیصی (مثل رادیوگرافی یا ام آر آی) خصوصاً در یک ماهۀ اول شروع درد توصیه نمی‌شود. اگر علائم بیمار با استراحت و رعایت بهتر نشد، درمان‌های تشخیصی مد نظر قرار گرفته و قبل از هر چیزی باید موارد خطر کنار گذاشته شوند.

درد پا از علائمی است که عموماً به همراه درد کمر دیده می‌شود. پادردهای مرتبط با کمر، اغلب به علت مشکلات عصبی و یا عضلانی ستون فقرات اتفاق می‌افتند. افتراق بین ریشۀ این دردها قدم مهمی در تشخیص درست و تعیین مکانیسم پایه‌ای درد و بنابراین در درمان دارد. توجه داشته باشید که انتشار درد به پاها لزوماً نشانۀ خطرناک و نگران کننده‌ای نیست، اما حتما نیاز به بررسی‌های تخصصی خواهد داشت.

استراتژی‌های درمانی

 امروزه در دنیا برای درمان کسانی که در ناحیۀ کمری خود درد دارند، به ندرت از روش پاتوآناتومیکال (مشکلات ساختاری) استفاده می‌شود. در واقع هدف در درمان این افراد این نیست که ساختار معیوب را پیدا کرده و تمرکز درمان را بر روی آن بگذاریم. همانطوری که گفته شد برای ارائۀ یک درمان درست و موثر، هیچ الزامی برای تعیین منشاء بافتی درد وجود ندارد. در عوض توصیه می‌شود برای درمان این افراد از روش دسته‌بندی بیمارها، براساس علائم و مشخصات فردی استفاده شود. به عبارتی افراد با توجه به مشخصات و علائم، در زیرگروه‌هایی قرار گرفته و هر زیرگروه نیز درمان مختص به خود را دریافت می‌کند. بدیهی است که امروزه صحبت کردن از روش‌های درمانی ثابت و یا چند تمرین ورزشی ساده برای درمان کمردرد حرف بسیار ساده‌انگارانه و دور از واقعیت است.

مقالات جدید توصیه به درمان‌های غیرداروئی از جمله فیزیوتراپی (که شامل ورزش درمانی، منوآل تراپی و …) و آب‌ درمانی دارند. همچنین به کارگیری طب سوزنی (Acupuncture) و درای نیدلینگ (Dry Needling) هم در تعدادی از این افراد موفقیت آمیز بوده است. در مطالعات جدید از تاثیر تمرینات تنفسی و دیافراگماتیک روی درد کمر نیز صحبت می‌شود و دیده شده است که؛

این تمرینات اثرات خوبی روی ثبات ستون فقرات و متعاقب آن در کاهش درد بیماران می‌تواند داشته باشد.

در کل باید گفت حقیقت این است که

مقولۀ کمردرد یک موضوع بسیار پیچیده بوده و تحت تاثیر فاکتورهای بسیار زیادی قرار دارد. بنابراین نباید انتظار داشت که درمان یک موضوع پیچیده، یک روش ساده مثل انجام چند تمرین روزانه باشد. (که البته این تمرینات در جای خود اهمیت خاصی دارند). توصیۀ ما به شما این است که اگر کمردردی داشتید که علائم نگران کننده (مثل مواردی که پیش‌تر ذکر شد) به همراه نداشت، ابتدا استراحت کنید. اکثر این دردها با استراحت بهتر می‌شوند. در صورتی که با استراحت علائم کاهش پیدا نکرد و یا تشدید شد، زمان آن است که به متخصص مربوطه در این حیطه مراجعه کرده و مسیر درستی برای درمان درد خود انتخاب کنید.

هیچ دیدگاهی ثبت نشده

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *